8 grudnia 2021 r. w Auli ASP miała miejsce prezentacja publikacji "Kobiety. Wspominając Akademię" oraz dyskusja wokół sytuacji kobiet-artystek. W dyskusji wzięły udział: Magdalena Ujma, Joanna Warchał-Beneschi, Sylwia Góra, Iwona Demko oraz Jacek Dembosz.
Foto: Maya Woźniak
W naszej Akademii kobiety stanowią około 40 proc. kadry pedagogicznej (najwięcej na najniższych szczeblach) i prawie 80 proc. wszystkich studiujących. W niniejszym tomie możliwość wypowiedzi otrzymały nie tylko pedagożki Akademii, ale i absolwentki czy doktorantki oraz osoby zatrudnione w ważnych działach w strukturze Akademii. Przypomnijmy, że kobiety zostały dopuszczone do studiowania 100 lat później niż mężczyźni. Przez wiele lat same nie wierzyły, że będą mogły tu studiować. Wątpiły, czy sobie poradzą. Przestrzegano je, że to trudny zawód, odpowiedni dla mężczyzny. Przekonanie, że prawdziwymi mistrzami i geniuszami są mężczyźni, dalej pokutuje, a wydawałoby się, że dzisiaj już nie powinniśmy mieć z tym do czynienia. Nadal jest to środowisko niesprzyjające kobietom, złożone przede wszystkim z mężczyzn, świat, w którym trudno odnaleźć się kobiecie. Kiedy wchodzisz do takiego środowiska, pierwszym odruchem jest dostosowanie się do panujących reguł. Kobieta musi często dzielić swoje życie między pracę artystyczną i rodzinę, a kultura, w której żyjemy, nadal większą odpowiedzialnością za rodzinę obarcza kobietę, i to ona przede wszystkim jest z tej opieki rozliczana. Kobiety nie dbają o pamięć o sobie samych. W przeważającej większości „siedzą cicho w kącie i czekają, aż ktoś je znajdzie”, bo tak zostały wychowane. Na poczet tego tomu należało je odszukać. Aby zaangażować jak najwięcej z nich, kobiety były tymi, które przeprowadzają rozmowy, i tymi, które o sobie opowiadają, wiele z nich wystąpiło w swoich rolach po raz pierwszy, wiele przepełniała obawa, czy poradzą sobie z tym zadaniem. Naszym zamiarem była prezentacja jak najpełniejszego obrazu Akademii widzianej z perspektywy kobiet. Prace nad książką trwały cały rok. Był to projekt partycypacyjny, w który zaangażowało się 94 osoby.
Publikacja jest dostępna w sklepie internetowym Artstore oraz w księgarni Głównej Naukowej na Podwalu (Podwale 6) albo Księgarni Akademickiej (Świętej Anny 6).
Foto: Maya Woźniak
Prof. Władysław Pluta oraz prof. Czesław Dźwigaj otrzymali Nagrody Miasta Krakowa za działania, które pozytywnie wpływają na znaczenie i rozwój miasta w dziedzinach kultury, sztuki i nauki.
Nagrody Miasta Krakowa mają kilkuwiekową tradycję, jako że pierwszy znany laureat został nim uhonorowany w 1535 roku. Nagrody Miasta Krakowa przyznawane są za osiągnięcia dwóch lat poprzedzających rok ubiegania się o ten laur lub za całokształt dokonań. Prezydent miasta każdego roku powołuje komisję złożoną w większości z profesorów szkół wyższych, która po analizie wniosków przyznaje nagrody w trzech dziedzinach: „Kultura i sztuka”, „Nauka i technika” oraz „Sport”. Kandydatów proponują instytucje artystyczne, uczelnie, instytuty naukowo-badawcze, towarzystwa i związki twórcze, a także inne organizacje. Ostateczną decyzję o przyznaniu wyróżnienia podejmuje prezydent miasta.
Obecny na uroczystej gali w Teatrze Variete prezydent Krakowa Jacek Majchrowski mówił: „Nagrody Miasta Krakowa stanowią najwyższy wyraz uznania dla dokonań laureatów. Ich pasja i praca sprawiają, że Kraków jest postrzegany w Polsce i na świecie jako miejsce o niezwykłym potencjale twórczym ‒ jako miasto nowoczesne, otwarte na nowatorskie myśli oraz działania zarówno artystyczne, jak i naukowe.”
Wśród tegorocznych laureatów i nagrodzonych znalazło się dwóch Profesorów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.
W kategorii kultura i sztuka laureatem został prof. Władysław Pluta
PROF. WŁADYSŁAW PLUTA
Uprawia projektowanie graficzne i grafikę artystyczną. Wybitny polski plakacista.
Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Form Przemysłowych, dyplom uzyskał w pracowni prof. Ryszarda Otręby. W 1974 rozpoczął pracę pedagogiczną w Katedrze Komunikacji Wizualnej.
Uczestniczy w wystawach w kraju i za granicą. Wielokrotny laureat krajowych i międzynarodowych nagród w dziedzinie projektowania plakatu i książki, a także wyróżnień za działalność artystyczną i pedagogiczną.
W grafice posługuje się najczęściej techniką serigrafii. W konkursach na najpiękniejsze książki roku organizowane przez Polskie Towarzystwo Wydawców Książek otrzymał 12 nagród i 38 wyróżnień.
Kojarzony przede wszystkim jako twórca tzw. inteligentnego plakatu, głównie o tematyce kulturalnej, promującego wydarzenia związane z Krakowem, plakaty dla teatrów i innych instytucji krakowskich. Plakaty Pluty cechuje powściągliwość i lapidarność przekazu.
Projektuje szeroko rozumianą komunikację wizualną, a w niej ramach znaki identyfikujące dla instytucji kultury, serie wydawnicze, książki, albumy, okładki książek, foldery, katalogi.
foto: Anna Szwaja
Za działania na rzecz zabytków i dziedzictwa niematerialnego Krakowa tytuł Mecenasa Kultury Krakowa otrzymał prof. Czesław Dźwigaj.
CZESŁAW DŹWIGAJ
Profesor zwyczajny, rzeźbiarz, medalier, malarz i poeta. Całe swoje życie związał z Krakowem i Akademią Sztuk Pięknych im. J. Matejki. Zrealizował kilkadziesiąt pomników na wszystkich kontynentach naszego globu, a drzwi spiżowe czy też polichromie i witraże jego autorstwa możemy spotkać w historycznych obiektach sakralnych wielu krajów. Jest laureatem prestiżowych nagród i wyróżnień na polu działań artystycznych i społecznych. Jego prace znajdują się w zbiorach wielu muzeów świata i w zbiorach prywatnych koneserów sztuki.
Prof. Czesław Dźwigaj zaprojektował i zrealizował szesnaście pomników oraz kilkadziesiąt tablic i monumentalnych kompozycji rzeźbiarskich, w tym szereg artystycznych obiektów przestrzennych i kameralnych, rzeźb parkowych w Historycznych Parku Strzeleckim przy ul. Lubicz. W 2020 roku, w tym parku, wykonał oraz ufundował zespół kompozycji przestrzennych odnoszących się do niezwykle ważnych dla Polski i Europy wydarzeń.
foto: Paweł Michalczyk (Gazeta Krakowska)
fotografia na stronie głównej: Wiesław Majka (Gazeta Krakowska)
Od soboty 4 grudnia 2021 r. zapraszamy do Galerii ASP na wystawę prac prof. Adama Brinckena "Pobite szklanki… darowane kreski", która odbywa się z okazji jubileuszu 70-lecia Artysty. Pokaz składa się z dwóch najnowszych realizacji – rysunkowej i malarskiej – powstałych na przestrzeni ostatnich dwóch lat. Uroczyste otwarcie z udziałem JM Rektora prof. Andrzeja Bednarczyka i Prorektor ds. upowszechniania dorobku dr hab. Joanny Kubicz prof. ASP miało miejsce w Auli ASP i zakończyło się publiczną dyskusją prof. Adama Brinckena z Anną Król i Jadwigą Romanowską.
Foto: Vira Kosina-Polańska.
Tytuł "Pobite szklanki… darowane kreski" nawiązuje do podwórkowego zawołania z czasów dzieciństwa artysty, które kończyło codzienną zabawę z różnych przyczyn od graczy niezależnych (obiad, zmierzch, skarcenie starszych…)
Artysta mówi: „Pobite czy rozbite? Szklanki czy gary? – te z senników lub z Vonneguta? Darowane kreski? – ze wspomnień Papuzińskiej lub każdego rysującego „codziennie”... to bez znaczenia. Zdarza się coś i bez naszego udziału jest koniec! Postanowiłem mojej wystawie nadać taki tytuł. Czy dlatego, że pandemia? Czy siedemdziesiątka? To także bez znaczenia. Choć może nie do końca. Jakoś od zawsze, gdy dotykał mnie stan opresji, sięgałem po papier. Ten przyjmował każde moje rysowanie, papranie, klejenie i co tam jeszcze. Niekiedy zdyscyplinowane tylko ołówkiem, a ostatnio krzykliwe kontrastami, także kolorem. Swoją urodzinową prezentację podzieliłem na dwie części.
I CZĘŚĆ
Prace na papierze z ostatnich powstałe w 2020 i 2021 roku z trzech cykli: „Kamień i Coś”, „Harendowy pejzaż” i „Post-Harendowy pejzaż”. Są próbą znalezienia abstrakcyjnego ekwiwalentu wobec form zaczerpniętych lub zapamiętanych ze świata widzianego i wyobrażonego, także emocji towarzyszących i zapadłych głębiej.
II CZĘŚĆ
55 płócien zainspirowanych wizualnymi notatkami w szkicowniku stanowiącego część projektu artystyczno-badawczego Izabeli Bieli „Świat w obrazie”. W ramach projektu 100 artystów upamiętniło 100. rocznicę urodzin amerykańskiego malarza Andrew Wyetha poprzez stworzenie 100 szkicowników konfrontujących się z obrazem Świat Christiny.
SZKICOWNIK NR 5 Adama Brinckena będzie można zobaczyć w ramach wystawy "Pobite szklanki… darowane kreski" w Galerii ASP.
Foto: Vira Kosina-Polańska.
Wystawa będzie czynna w Galerii ASP (ul. Basztowa 18) do 16 stycznia 2022 r. od wtorku do niedzieli w godz. 13.00–19.00.
W okresie świątecznym Galeria ASP będzie nieczynna w dniach: od 24 do 27 grudnia 2021 r. oraz od 31 grudnia do 3 stycznia 2022 r.
Projekt identyfikacji wystawy: Piotr Srebro
Otwarta w październiku tego roku w Muzeum ASP wystawa „Róża Aleksandrowicz – muza malarzy krakowskich” wzbudziła niemało emocji i przyciągnęła licznych gości. 13 grudnia o godzinie 13.00 w Auli ASP odbędzie się spotkanie, któremu towarzyszyć będą wykład i prezentacja o postaci i działalności Róży Aleksandrowicz poprowadzone przez prof. Aleksandra B. Skotnickiego oraz Paulinę Najbar.
Wystawa poświęcona osobie i działalności Róży Aleksandrowicz, która wspierała i inspirowała malarzy krakowskich pierwszej połowy XX wieku, wiąże się nierozłącznie z fenomenem i działalnością sklepu z materiałami papierniczymi i malarskimi założonego przez jej matkę Reginę.
Sklep mieścił się w historycznym Domu pod Globusem na rogu ul. Długiej i Basztowej w Krakowie. Wystawa opowiada także o środowisku krakowskiej ASP, które różnorodnymi więzami wrasta w tkankę społeczną miasta, co na wiele sposobów przejawiało się podczas dwustu lat działania uczelni. Mamy nadzieję, że wystawa ta będzie stanowiła ważny wkład w dzieje naszej Akademii, jej wychowanków i profesorów (którzy tam właśnie, począwszy od Teodora Axentowicza, zaopatrywali się w materiały malarskie), ale także będzie istotna dla miłośników Krakowa, dla których dzieje Domu pod Globusem nie są bez znaczenia.
Opowieść o minionych, ale utrwalonych wzajemnych relacjach jest możliwa m.in. dzięki zachowanym śladom, w tym jednemu z najcenniejszych świadectw – kolekcji obrazów, którą w 1950 roku Róża przekazała Muzeum Narodowemu w Krakowie. W ramach wystawy może obejrzeć wybrane obrazy z tej kolekcji. Towarzyszą im artystyczne interpretacje polskich pasów kontuszowych, wykonane współcześnie w Pracowni Papieru Unikatowego pod kierunkiem prof. Małgorzaty Buczek-Śledzińskiej. Ukazują one potencjał wykonanego własnoręcznie papieru czerpanego jako tworzywa dzieła sztuki. Dawni artyści kupując papiery u Róży Aleksandrowicz, wykorzystywali je głównie jako podłoże.
Na przedmioty związane z działalnością handlową rodziny składają się nieliczne zachowane wzorniki papierów, podobrazia oznakowane firmowymi pieczęciami czy sztalugi z ich metalowymi plakietami. Dawne umeblowanie sklepu nie zachowało się, więc charakter i klimat dawnego wnętrza przywołaliśmy dzięki archiwalnym fotografiom oraz przez zaaranżowanie przestrzeni przy pomocy zabytkowych elementów wyposażenia. Ekspozycję dopełniają fotografie z archiwum prof. Aleksandra Skotnickiego, autora monografii Róży Aleksandrowicz, który jest jednocześnie inicjatorem wystawy. Wsparcia i konsultacji udzieliła Zofia Weiss, prezes Fundacji Muzeum Wojciecha Weissa.
Wystawę będzie można oglądać w Muzeum ASP już tylko do końca grudnia. Z tej okazji Muzeum ASP z inspiracji prof. Skotnickiego organizuje finisaż, któremu towarzyszyć będzie wykład o osobie i działalności Róży Aleksandrowicz. 13 grudnia w Auli ASP wystąpią:
Aleksander B. Skotnicki – profesor zwyczajny Wydziału Lekarskiego UJ, wieloletni kierownik Katedry i Kliniki Hematologii Collegium Medicum, członek PAU. Animator kultury i twórca Stradomskiego Centrum Dialogu, w którym organizował liczne wystawy oraz spotkania. Od lat w swojej pracy zawodowej podkreśla rolę twórczości i sztuki w procesie terapeutycznym.
Promocję i prezentację historii Róży Aleksandrowicz wpisuje się w ciąg działań prof. Skotnickiego upamiętniających znaczenie społeczności żydowskiej w rozwoju gospodarczym, kulturowym i intelektualnym przedwojennego Krakowa.
Paulina Najbar – absolwentka Instytutu Judaistyki na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Od piętnastu lat jest zaangażowana w dokumentowanie historii żydowskich rodzin krakowskich i przeprowadza wywiady z przedwojennymi mieszkańcami Krakowa. Pomysłodawczyni projektu „Archiwum prof. Aleksandra Skotnickiego – Przedwojenni Krakowianie”, w którym opracowuje i digitalizuje gromadzoną od trzydziestu lat unikatową kolekcję dokumentów i zdjęć.
Pomysłodawczyni i autorka scenariusza wystawy „Powroty do Krakowa – historia rodziny Aleksandrowiczów” prezentowanej w galerii Stradomskiego Centrum Dialogu w Krakowie w 2013 roku. Jej częścią była historia Róży Aleksandrowicz.
O wystawie „Róża Aleksandrowicz – muza malarzy krakowskich”
Organizator: Muzeum ASP
Inicjator i pomysłodawca wystawy: prof. Aleksander B. Skotnicki
Kuratorki: Małgorzata Sokołowska i Zofia Weiss
Aranżacja/koordynacja: dr Magdalena Szymańska
Multimedia: prof. Wojciech Kapela
Wystawa czynna od poniedziałku do piątku w godz. od 9.00 do 15.00
Spotkanie wokół wystawy: 13 grudnia, Aula ASP, godz. 13.00 – prezentacja prof. Aleksandra Skotnickiego i Pauliny Najbar
Po prezentacji możliwe będzie zwiedzanie wystawy w reżimie sanitarnym (2 osoby na salę)
Dyskusyjny Klub Filmowy „Rotunda” oraz Galeria ASP zapraszają na pokazy filmów animowanych nagrodzonych w ramach 28. MFF Etiuda&Anima. Pokazy odbędą się 15.12.2021 godz. 18.00 w sali audiowizualnej ASP.
21 listopada 2021 roku zakończył się 28 Międzynarodowy Festiwal Filmowy Etiuda&Anima w Krakowie. Międzynarodowe jury konkursu Anima (Géza M. Tóth (Przewodniczący, Węgry), Grzegorz Koncewicz (Polska), Chintis Lundgren (Estonia), Julia Orlik (Polska) przyznało nagrody. Na seansie zobaczymy m. in. Złotego, Srebrnego oraz Brązowego Jabberwocky oraz wyróżnienia. Seans jest jednocześnie początkiem objazdu filmów po kinach i klubach w Polsce w ramach pokazów Objazdowa Etiuda&Anima.
Po filmach zapraszamy na rozmowę. Wstęp wygłosi dyrektor festiwalu – Bogusław Zmudziński.
Zapraszamy. Wstęp wolny.
15.12.2021 godz. 18.00, sala audiowizualna ASP na poziomie -1 (wejście od Galerii ASP, ul. Basztowa 18)
PROGRAM PROJEKCJI:
Grand Prix – Złoty Jabberwocky, Plebiscyt publiczności
AFFAIRS OF THE ART / KWESTIA SMAKU, reż. Joanna Quinn, Kanada 2021, 16’
Uzasadnienie:
„Joanna Quinn w swoim filmie Kwestia smaku w brawurowy sposób opowiedziała historię rodziny Beryl. Śledzimy historię życia bohaterki i jej bliskich napawając się pięknem jakie może dać tylko animacja: doskonałym rysunkiem, perfekcją filmowego języka, błyskotliwym scenariuszem z dobrze skonstruowanymi postaciami. To opowieść o tym jak mają się ludzkie aspiracje do realiów. Życie nie zawsze daje mam możliwość ich spełnienia, a nawet potrafi zamienić aspiracje w obsesję. Okazuje się, że jeśli ktoś ma artystyczną duszę i nie gasnącą pasję wówczas przyjdzie mu szaleńczo cieszyć się wszystkimi barwami życia.”
Srebrny Jabberwocky
ORGIASTIC HYPER-PLASTIC / ORGIASTYCZNY HIPERPLASTIK, reż. Paul Bush, Dania, UK 2020, 7’
Uzasadnienie:
„Za język formalny, który jest zarówno żartobliwie abstrakcyjny, jak i prowokacyjnie zrozumiały, w najlepszej wizualnej tradycji muzycznej.”
Brązowy Jabberwocky
THE STORK / BOCIAN, reż. Lucija Mrzljak, Morten Tšinakov, Estonia 2020, 15’51”
Uzasadnienie:
„Poprzez figlarny portret wolności, film przypomina nam o absurdach życia i głupotach nieskrępowanego pożądania. Z przyjemnością śledziliśmy groteskowe zachowanie bohatera, który demonstruje sprzeciw wobec przeciętnych wzorców życiowych pary, w której życie ingeruje. To sprawia, że zaczynamy się zastanawiać nad własnymi ustalonymi wzorcami i wartościami, i zaprasza widza do śledzenia losów bohatera poza społecznymi i fizycznymi normami.”
Specjalny Złoty Jabberwocky dla najlepszej animowanej etiudy studenckiej:
BusLine 35A / LINIA 35A, reż. Elena Felici, Dania 2021, 5’50”
Uzasadnienie:
„Film w ciekawy sposób prowadzi narrację ukazując jak łatwo przychodzi nam odwracanie wzroku i szukanie wymówek, w chwili kiedy należy reagować. Dobitne ukazanie ludzkiej bezczynności w sytuacji, która może odcisnąć piętno na całe życie.”
Honorowe Wyróżnienia:
COFFIN / TRUMNA, reż. Yuanqing Cai, Nathan Crabot, Houzhi Huang, Mikolaj Janiw, Mandimby Lebon, Théo Tran Ngoc, Francja 2020, 5’23”
Uzasadnienie:
„Za realistyczne ukazanie życia w klaustrofobicznej przestrzeni i zwrócenie uwagi na problem
z którym zmagają się gęsto zaludnione miasta w Azji. Plastyczne ukazanie odartych z przestrzeni prywatnej ludzi, którzy z braku innej możliwości zmuszeni są odnaleźć się w trudnych warunkach w jakich przyszło im żyć.”
NOIR-SOLEIL, reż. Marie Larrivé, Francja 2021, 20’
Uzasadnienie:
„Za zabranie nas w poetycką podróż odkrywającą relacje między pokoleniami członków rodziny, z których niektórzy już dawno odeszli. Ten film urzekł nas żywą oprawą wizualną i subtelnymi, symbolicznymi powiązaniami między miejscem historycznym, sprawami rodzinnymi i naturą.”
JEAN, reż. Marion Auvin, Francja 2020, 13’20”
Uzasadnienie:
„Film Jean już od pierwszego ujęcia wprowadza nas w historię, którą z zaciekawieniem i targającymi nas naprzemiennie emocjami złości i sympatii śledzimy aż do samego jej finału. Zaskakuje nas nie tylko samo zakończenie, ale również to, że tyle dramaturgii, emocji i życia można oddać z pomocą jedynie oszczędnej kreski i kolorowych plam. Tyle rzeczy na raz z powodzeniem urzeczywistnić może się tylko w sztuce animacji.”
KSIĄŻĘ W CUKIERNI / PRINCE IN A PASTRY SHOP, reż. Katarzyna Agopsowicz, Polska 2020, 16’
Uzasadnienie:
„Liryczna opowieść w niezwykle dobrze udramatyzowanej, lirycznej animacji, w każdym momencie przedstawiająca graficzny świat o niezależnej wartości ilustracyjnej.”