Rok 2020 zaczął się na Wydziale Rzeźby dynamicznym otwarciem. Podsumowanie pierwszego semestru ujawniło w wielu pracowniach dorobek godny wystawy końcoworocznej. Nasze nadzieje na świetny rok zderzyły się tymczasem z wydarzeniami, które, jak wiemy, przyniosły radykalną zmianę naszej codzienności. Zamknięcie dostępu do pracowni na akademii, przejście na nauczanie on-line dla takiej dyscypliny jak rzeźba zapowiadało szczególnie dotkliwą sytuację – początkowo wydawało się nam wręcz niemożliwą do rozwiązania. Po otrząśnięciu się z pierwszego szoku, okazało, że społeczność wydziałowa, tak kadra jak i studenci, rozwijali coraz bardziej kreatywne sposoby na realizację programu.

gabriela iwan 2020 i pracownia rzezby

Gabriela Iwan 2020 Pracownia Rzeźby I

Obok oczywistych frustracji spowodowanych ogólnospołecznym zamrożeniem i izolacją, każdy kolejny tydzień odkrywał także pozytywne aspekty oraz nowe możliwości działania, jakiego dotychczas nie braliśmy pod uwagę. Odklejenie się od przyzwyczajeń, wydeptanych ścieżek zachęcił studentów do podejmowania nowych taktyk, rozpatrzenia swoich działań pod w nowym kontekście. Każda pracownia wypracowała swoje sposoby komunikacji grupie. Przyznam, że choć bardzo brakowało osobistego kontaktu, przestrzeń wirtualna, wymagająca dużo więcej wspólnej pracy i zaangażowania, obfitowała w sytuacje pełne humoru i żartów i wzajemnej inspiracji. To, co normalnie można przekazać na jednych zajęciach, w sieci rozciągało się w wielogodzinną, mozaikową debatę, wymiany e-maili, czatowania, spotkań wideo. Te wirtualne spotkania oprócz pochłaniania czasu wytwarzają jednak specyficzny rodzaj wzajemnych relacji, które z pewnością mają swoją wartość. Wielu z nas zastanawia się jak skorzystać z pozytywnych aspektów tego doświadczenia, unikając jednocześnie tych negatywnych. Podsumowanie końcoworoczne odbyło się w atmosferze dużej ciekawości tym, jak studenci sobie poradzili, czy tym jak każda z pracowni odpowiedziała na restrykcyjny lockdown, paraliżujący nasze akademickie funkcjonowanie.

Pięć katedr czyli Katedra Podstaw Kształcenia Kierunkowego - dla studentów pierwszego roku, Katedra Rzeźby I z pracowniami studyjnymi rzeźby dla studentów od II -V roku, Katedra Rzeźby II – stwarzająca możliwość nauki pracy w różnych materiałach, Katedra Rysunku, i Katedra Projektowania Architektoniczo-Rzeźbiarskiego przedstawiły dokumentację, zaskakującą nas samych. Padł nawet żart, czy był w ogóle jakiś lockdown?

Połączenie doświadczeń semestru pierwszego z pełnym dostępem do działań praktycznych, materiałowych, możliwości rzeźbienia studium z modela, oraz semestru drugiego, który siłą rzeczy stał się bardziej koncepcyjny, projektowy, semestru w którym mocniej dowartościowana została umiejętność wykonywania dokumentacji i wizualizacji swoich prac, dało paradoksalnie bardzo zrównoważoną całość, uzupełniające się nawzajem efekty kształcenia.

Studenci pierwszego roku mieli w tym semestrze szczególnie sprzyjającą sytuację, by poprowadzić swoje zadania w sposób bardziej skupiony, w mniejszej skali projektowej, ale za to szczególnie dopracowane w swoich detalach i w późniejszej dokumentacji. Dla starszych

studentów wymuszone działanie poza pracownią wniosło pewien powiew świeżości. Część studentów w naturalny sposób przesunęła uwagę z abstrakcyjnych rozważań na swoją codzienność i otaczające warunki. Koncepcje częściej dotykały aktualności, forma odpowiadała tworzyła się biorąc pod uwagę lokalny kontekst. Nie zabrakło także heroicznych postaw, jak modelowanie rzeźby w kuchni, czy małym pokoju.

Nowe możliwości otworzyła przed studentami Pracownia Rzeźby w Kamieniu, rozwijająca współpracę z podmiotami zewnętrznymi. Studenci stanęli przed wyzwaniem zaprojektowania rzeźb, których elementy zostaną wycięte z kamienia przez przemysłowe maszyny, a same rzeźby prawdopodobnie znajdą swoją lokalizację w przestrzeni publicznej. Wraz z częściowym otwarciem od czerwca dostępu do pracowni ceramiki drewna czy metalu, studenci mogli wymiennie zacząć realizować swoje projekty. Część programu zaplanowana została także w formie uzupełniających warsztatów. Katedra Projektowania Architektoniczno-Rrzeźbiarskiego potwierdziła swoją wysoką skuteczność w nauczaniu on-line. Efektem jest bogaty zbiór profesjonalnych wizualizacji, projektów dedykowanych konkretnym miejscom, zlokalizowanym w przestrzeni miejskiej.

Dla Katedry Rysunku brak dostępu do pracy z modelem postawił przed studentami wysoką poprzeczkę konieczności zanurzenia się w prywatny świat introspekcji, poszukiwania dróg dla rysunkowego wyrażenia wielości subiektywnych stanów, jakie towarzyszyły nam w tym trudnym czasie. Podobnie jak w innych katedrach czas ten stał się szczególnie dobrym pretekstem do eksperymentów, do wyjścia poza strefę komfortu i opatrzone rozwiązania.

Wiele prac studentów z tego semestru to fantastyczne odpowiedzi na tak ograniczone możliwości. Są to często odpowiedzi na miarę dojrzałych artystów i na szeroki wachlarz naszych oczekiwań wobec sztuki współczesnej. To pozostanie, przynajmniej w moim odczuciu, tym najbardziej chyba zadowalającym aspektem mijającego, akademickiego roku.

Janusz Janczy

Zapraszamy także do zapoznania się z ogólnym charakterem pracowni i działalnością wydziału.

Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie | pl. Jana Matejki 13, 31-157 Kraków | +48 12 299 20 00 |

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.